De twaalf jaar voor de verkiezingen van 2023 was de VVD de grootste partij en onder leiding van Mark Rutte aan de macht. In de jaren dat de kabinetten Rutte ons land bestuurden, zijn er veel crises ontstaan. Ook is er naar de mening van de bevolking veel afgebroken in het land, zoals defensie, onderwijs en zorg. De mensen hebben het vertrouwen in de politiek verloren door de onwaarheden die Mark Rutte vertelde. "Ik heb er geen actieve herinnering aan", is een veelbesproken quote van Rutte. Daarnaast werken de toeslagenaffaire en "Groningen" niet mee aan een positieve kijk op de regering van Nederland in die periode 2010 - 2023. In de weken voor de Tweede Kamerverkiezingen krijgt de lijsttrekker Dilan Yesilgöz het regelmatig voor haar kiezen: "Je schaamt je kapot dat je op de VVD gestemd hebt", zegt Johan Derksen in het programma Vandaag Inside tegen de VVD-leider. Lukt het de VVD om de grootste partij van Nederland te blijven.
Johan Derksen is teleurgesteld in de VVD
Johan stelt aan de VVD-leider de vraag: Realiseer je wel dat René en ik op de VVD gestemd hebben en dat we ontzettend teleurgesteld zijn in de houding van de VVD? En ik ben intussen weer een zwevende kiezer. Mijn evangelie wordt nog het meest verteld door JA21, maar ik weet niet of ik bij dat clubje wil horen. Ik heb ooit de fout gemaakt om een keer op Baudet (Forum voor Democratie red.) te stemmen en ja, daar word ik toch wel eens zwetend wakker van, zoals je begrijpt.
Maar de VVD is er in geslaagd om alle beloftes aan de VVD-leden niet waar te maken en volledig de oren te laten hangen naar D66. Er werd een flink asielprogramma aangekondigd, waar niets van terecht is gekomen. Dan komen de mensen naar ons land en dan worden ze aan hun lot overgedragen.
Dilan Yesilgöz antwoordt dat ze de keuze kan maken om uitvoerig uit te leggen dat de punten die Johan benoemt, niet kloppen. Want ze is elke dag met veiligheid bezig en ze ziet wat voor agenda er gevoerd is en ze is blij dat ze dat als VVD'er mag doen. Maar ze vindt het gepaster om de VVD-stemmer aan te horen en te zeggen dat ze zich dat aantrekt. Want ze wil het vertrouwen terugwinnen.
Johan benoemt dat de VVD veel dingen niet goed heeft aangepakt, ook richting de kiezer. Hij somt op: het klimaatakkoord, asiel, de hypotheekrenteaftrek.
VVD en het klimaat
De VVD-leider is het niet met Johan eens. Ze weet dat een groot deel van de VVD-achterban het klimaat een belangrijk onderwerp vindt. Maar de VVD wil dat graag op een betaalbare manier vorm geven. "Toen ik staatssecretaris van klimaat was, heb ik een heleboel stappen kunnen zetten. En nu ook vanuit het kabinet als onderdeel van een coalitie. En dat dat niet 100% een VVD-programma is, komt omdat je in een coalitie werkt. Maar dan is het vervolgens aan de VVD om uit te leggen waarom we dat doen, waarom dat we denken dat het aansluit bij wat we hebben afgesproken."
Asielcrisis
Derksen stelt verontwaardigd dat er dit jaar een stad als Venlo bijkomt. We hebben geen scholen voor ze, er is politie te weinig, er zijn geen huizen, er zijn geen banen. Het is een grote chaos. En volgend jaar komt er een stad als Leeuwarden bij. Volgens Johan Derksen loopt het volledig uit de hand. En als je dan zegt dat Nederland vol is, dan ben je asociaal, dan krijg je van die ultra-rechtse teksten. Maar hij vindt dat we ons best zorgen mogen maken. Want je moet geen oogkleppen op hebben.
Asielstroom beheersbaar
Yesilgöz is het deels met Derksen eens. Want als je veilige plekken wilt bieden aan mensen die vluchten voor oorlog, dan moet je de asielstroom beheersbaar maken. Mensen die hier niets te zoeken hebben of geen vluchteling zijn, moeten sneller terug gestuurd worden. Ik vind helemaal niet dat je zoiets niet mag zeggen.
VVD voorstander van asielstop?
Op de vraag of VVD een voorstander is van een asielstop geeft de lijsttrekker het volgende antwoord: "We zitten in een context van Europa. Als Nederland zegt: 'Ik gooi de grenzen dicht', dan moet de andere landen van de Europese Unie akkoord geven. Het is de ambitie van de VVD om gesprekken te voeren over dit onderwerp met Europa, maar je kunt het niet zomaar morgen regelen.'
Het is wel merkwaardig dat Mark Rutte zegt 'dat dat niet kan, omdat we de richtlijnen van Europa aan moeten houden en tegelijkertijd staat het in het verkiezingsprogramma van de VVD'. Als je een asielstop wil invoeren, moet je zorgen dat je dat in Europa kan doen. En daarnaast moet je aan de voorkant maatregelen nemen die je snel in kunt voeren, zoals bijvoorbeeld nareizigers pas laten komen als de hoofdaanvrager een woning heeft, verklaart zijn opvolger.
Asielbeleid naar Deens model
Johan Derksen is van mening dat je Europa uit kunt leggen, dat er in Nederland geen mogelijkheden meer zijn. Ook vindt hij Denemarken geen onfatsoenlijk land met het asielbeleid dat daar gevoerd wordt. 'Je moet dan als de sodemieter naar Brussel." Yesilgöz is het met Johan eens wat Denemarken betreft. Maar het duurt ontzettend lang voordat het voor elkaar krijgt.
Rutte is een onbetrouwbare stuntelaar
Dan komt Johan Derksen terug op het feit dat heel Nederland Rutte een onbetrouwbare stuntelaar vindt. En dat vinden zelfs de VVD-leden dat intussen. "Dat is niet fair", reageert de opvolger van Rutte. Ik vind dat je eerlijk moet zijn over de dingen die wel goed zijn gegaan. Derksen is benieuwd naar wat er wel goed is gegaan.
"Yesilgöz reageert: "We zijn twaalf jaar de grootste partij. De VVD heeft al twaalf jaar de premier. Dat betekent dat je verantwoordelijkheid pakt en dat er dingen fout gaan.
"Johan, heel eerlijk. Twaalf jaar geleden hadden we een economische crisis. En daar zijn we ontzettend goed doorgekomen. Nederland heeft een heleboel flinke tegenslagen gehad, zoals corona. En als je je verantwoordelijk pakt, doe je moeilijke dingen, maak je ook fouten, moet je eerlijk over zijn, moet je ook weer kunnen uitleggen.
Ik snap dat ik niet objectief ben, maar om nou Mark Rutte de schuld te geven van alles dat niet goed gaat en als het goed gaat 'heeft hij er niets mee te maken'... zo is ons land niet.
Johan Derksen sluit af met de opmerking dat hij nu niets meer kan ontdekken wat goed functioneert.
VVD in de peilingen
Tijdens kabinet-Rutte IV was de VVD met 34 zetels in de Tweede Kamer vertegenwoordigd. Als er op 1 november 2023 verkiezingen zouden zijn, dan zou de VVD volgens Ipsos met 28 zetels weer de grootste partij van Nederland zijn. De VVD wordt op de voet gevolgd door Nieuw Sociaal Contract met 26 zetels.
Maar volgens de peiling van Maurice de Hond op 4 november 2023 moet de VVD met 26 zetels de eerste plaats afstaan aan Nieuw Sociaal Contract. Met 30 zetels zal NSC de grootste partij van Nederland zijn als er op 4 november 2023 gestemd zou zijn.
Giften aan VVD
De NOS besteedt aandacht aan de giften die de VVD krijgt. In aanloop naar de verkiezingen wordt de kas van de politieke partijen namelijk flink gespekt door donateurs. De VVD heeft dit jaar al 1,5 miljoen euro gekregen en staat daarmee ruim aan kop.
Op het fondsenwervingsdiner, dat vastgoedondernemer Cor van Zadelhoff eind augustus 2023 organiseerde, heeft Lijsttrekker Dilan Yeşilgöz ruim zeventig ondernemers overtuigd met haar verhaal. De donateurs spekten de kas van VVD met meer dan een miljoen euro.
GroenLinks-PvdA aan de macht is een ramp voor ondernemers
Met dit geld kopen de ondernemers geen invloed. Wel adviseren de ondernemers de VVD over bepaalde onderwerpen. De vastgoedondernemer wil absoluut niet dat Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA aan de macht komt. Dat zou een ramp zijn voor de ondernemers.
Giften zijn openbaar te zien
Sinds begin dit jaar mogen donateurs niet meer dan € 100.000 schenken per jaar aan een politieke partij. Ook moeten de giften van meer dan € 10.000 euro binnen drie dagen worden gemeld. Het ministerie van Binnenlandse Zaken publiceert in aanloop naar de verkiezingen regelmatig een overzicht.
Jesse Klaver van GroenLinks/PvdA, is blij dat de giften openbaar te zien zijn. Want het laat zien dat de VVD een partij is voor miljonairs. "Mensen met veel geld willen dat de VVD aan de macht blijft en proberen met geld invloed te kopen," aldus Klaver.
Kleine donaties
In het overzicht van het ministerie van Binnenlandse Zaken staan alleen giften van meer dan € 10.000. Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt heeft dit jaar € 305.000 aan kleine donaties ontvangen. NSC wil geen donaties van boven de € 850, want giften boven de € 1000 komen in het jaarverslag te staan.
Overzicht giften
In dit overzicht van de giften aan de politieke partijen zie je dat de VVD er met kop en schouders bovenuit steekt.
Reactie plaatsen
Reacties