Op vrijdagmorgen 24 november 2023 berichtte partijleider Dilan Yesilgöz, nog voordat de onderhandelingen begonnen waren, dat de VVD niet beschikbaar is als coalitiepartij. "Want de grote winnaars zijn PVV en NSC en daar ligt het initiatief", is de verklaring van Dilan Yesilgöz. Het standpunt van de VVD is onderwerp van de dag en iedereen heeft wel een mening over deze beslissing. In dit artikel lees je een aantal reacties op het bericht van de VVD.
VVD wil niet regeren
Geert Wilders teleurgesteld
VVD kan signaal van de kiezers niet naast zich neerleggen
Johan Remkes: "Besluit Yesilgöz ontijdig en onverstandig"
Verantwoordelijkheidsvakantie
Slimme, strategische stap
Als ik dat geweten had....
VVD moet met PVV problemen oplossen
Partijbijeenkomst VVD
Kinderachtig, ondemocratisch en pseudo-bescheidenheid
VVD wil niet regeren
Voor de VVD geldt na dertien jaar, met deze uitslag, dat ons een andere rol past. Wij gaan wel een centrumrechts kabinet mogelijk maken, dus we gaan het steunen, we zullen het niet blokkeren. Of de VVD een gedoogpartner wordt, is aan de onderhandelaars. Wij hebben ideeën over de vorm en hoe je dat dan invult. De andere partijen hebben daar ook vast ideeën over. En daar gaan we dan over in gesprek.
Geert Wilders teleurgesteld in VVD
"Ja, ik vind het er teleurstellend. Het is volgens mij wat de VVD-kiezer wil. Die wil in grote meerderheid een centrumrechts kabinet. Het is teleurstellend dat Yesilgöz nu al zegt, nog voordat de onderhandelingen zijn begonnen, dat ze daar niet aan mee wil doen. Het is haar keuze, maar ik niet dat Nederland dat zal respecteren."
VVD kan het signaal van de kiezers niet naast zich neerleggen
Op de website schrijft VVD Het volgende:
"Wij zijn dankbaar voor 1,5 miljoen Nederlanders die ons afgelopen woensdag hun vertrouwen hebben gegeven. Maar we moeten eerlijk zijn, we hebben ook een klap gehad. We hebben tien zetels verloren. Een signaal dat we niet zomaar naast ons neer kunnen leggen."
Deze verkiezing kent twee grote winnaars. PVV en NSC. Beide hebben 20 zetels gewonnen. Zij hebben vaak gezegd dat het goed zou zijn een periode zonder de VVD te besturen. Wij vinden dat zij nu het initiatief moeten nemen om een kabinet te vormen.
Met een verlies van 10 zetels past ons een andere rol
Wij hebben 13 jaar deelgenomen aan het landsbestuur. Maar met deze uitslag past ons nu een andere rol. Wij zien onze plek in de Tweede Kamer en het is aan anderen het landsbestuur vorm te geven. Wij zijn een partij die altijd verantwoordelijkheid neemt om problemen op te lossen. Dat geldt dus ook nu. Wij zullen recht doen aan de verkiezingsuitslag door een kabinet van winnaars mogelijk maken en dat niet te blokkeren. Dus rechts beleid dat echte oplossingen biedt voor het land zullen wij steunen.
VVD wil centrumrechts kabinet gedogen
Dat betekent dat wij de bereidheid hebben zo’n kabinet op een nader te bepalen wijze te gedogen. De precieze vorm zal moeten blijken als de onderhandelende partijen hun voorstellen op tafel leggen. Voor ons is het uitgangspunt dat wij het oplossen van problemen niet in de weg zullen staan. Denk bijvoorbeeld aan de aanpak van het asielvraagstuk. Daarbij geldt dat wij voor onszelf een aantal inhoudelijke randvoorwaarden zullen formuleren waarop we voorstellen zullen beoordelen.
Johan Remkes: "Besluit van Yeşilgöz ontijdig en onverstandig"
Johan Remkes vindt dat de VVD er gewoon een paar nachten over moeten slapen. "Ze moeten het even laten bezinken. Dilan Yesilgöz had dit de verkenner moeten laten weten als maandag de gesprekken starten", zegt Remkes.
"Ik snap overigens wel dat de VVD voor een groot dilemma staat", gaat Remkes verder. "Aan de ene kant had de VVD de keuze kunnen maken om mee te doen, onder het motto: 'We zien wel waar het schip landt of waar het schip strandt."
"Maar aan de andere kant: de VVD heeft stevig verloren. En dan zit je met drie winnende partijen, die het verkiezingsprogramma niet hebben laten doorrekenen, aan tafel. En alle drie de partijen hebben in de campagne nogal wat unfug (= onzin, red) hebben uitgestort richting de VVD. Dat maakt het buitengewoon lastig."
"Tot slot wordt er gezegd dat het een centrumrechtse coalitie is, maar dat is nog maar de vraag. Want de campagne ging wel heel erg over asiel en dat snap ik ook wel. Maar Geert Wilders, PVV, is sociaal cultureel rechts, maar is sociaal economisch links."
Nieuwe verkiezingen lossen niets op, fracties moeten eruit komen
Johan Remkes was informateur van kabinet-Rutte IV. Tegen Sven Kockelmann op radio 1 zei Remkes dat hij niet gebeld wil worden om verkenner te worden van deze coalitie. Ook zei hij, dat nieuwe verkiezingen niets oplossen, dus dat de fracties hier uit zullen moeten komen.
Verantwoordelijkheidsvakantie van de VVD
Ton Elias: 'Het is een onverstandige zet van de VVD'
Voormalig Kamerlid van de VVD, Ton Elias, vindt het een onverstandige zet. "We zijn nog niet eens begonnen met de formatie. Laat de verkenner zijn werk doen en ga dan allerlei dingen vinden."
Verantwoordelijkheidsvakantie van de VVD
"Klaas Dijkhoff (VVD) heeft in 2013 eens gesproken over de verantwoordelijkheidsvakantie van het CDA. Dit lijkt een beetje op een hele vroege verantwoordelijkheidsvakantie van de VVD."
Klaas Dijkhoff steunt deze beslissing van de VVD. Elias had niet verwacht dat de VVD deze beslissing zou nemen, voordat het gesprek met de Kamervoorzitter en de lijsttrekkers zou plaatsvinden.
De VVD-kiezer wil iets van Wilders
Ton Elias vervolgt: "Het zijn de kiezers van de VVD die voor een groot deel naar Wilders zijn gegaan. Dus die willen iets met Wilders. En ik vind dat je je eigen kiezers niet op zo'n manier zo gemakkelijk voorbij kan lopen. Ik weet wel dat je als gedoogpartij nog een aantal dingen kan bereiken." "En de andere drie partijen hebben weinig bestuurservaring en de VVD wel. Dan moet je dan ook doen, lijkt mij."
Het is een slimme, strategische stap van de VVD
Xander van der Wulp, politiek verslaggever van de NOS, zegt dat de VVD een slimme, strategische stap zet. Het risico is dat de mensen in het land het een flauw, politiek spelletje vinden.
VVD wenst Wilders een prettige wedstrijd
"De VVD leunt nu gewoon een beetje achterover", zegt Van der Wulp. "Geert Wilders heeft gewonnen, het is zijn opdracht om een nieuw kabinet te gaan formeren. Dilan Yesilgöz zegt hiermee: "Prettige wedstrijd! Onze hulp krijg je."
Eigenlijk zegt Yesilgöz: "Geert, Caroline en Pieter, gaan jullie lekker met zijn drieën in de taxi een rondje rijden en kom er maar uit als jullie het eens zijn. Dan horen wij het wel. En wat wij leuk vinden, gaan we steunen."
Nieuw Sociaal Contract, BBB en PVV hebben geen ervaring met het landsbestuur. De VVD zegt: "Wij gaan in de Tweede Kamer zitten en wij leveren geen ministers aan het kabinet."
Yesilgöz houdt als gedoogpartner de coalitiepartijen in haar greep
Gert Leers, CDA-minister in kabinet-Rutte I: "Eigenlijk doet Yesilgöz nu hetzelfde als dat Wilders in 2010 deed. PVV was toen de gedoogpartij en hield op die positie de hele coalitie in zijn greep. Dat doet Yesilgöz nu ook. Want zij gaat aan de kant zitten en leunt achterover. En met haar gedoogpositie houdt ze de coalitiepartijen in haar greep.
Xander van der Wulp vult aan: "Ze legt ze druk op Geert Wilders, die het nu moet gaan leiden. En ze legt druk op Pieter Omtzigt, want hij zei voor de verkiezingen al 'dat gedogen hem wel iets leek, want dan kan NSC een beetje in het midden blijven zitten.' NSC hing dus aan de zijkant, VVD zat al bij dat rechtse blok. En nu duwt ze Pieter er voorbij en zegt ze: 'Hier Pieter, ga jij maar eens hom of kuit geven of jij dat wilt."
Rene van der Gijp: "Als ik dit geweten had, had ik niet op de VVD gestemd"
"Nou Johan, ga maar los over de VVD. Je was net al boos aan het worden", moedigt Wilfred Genee Johan Derksen bij Vandaag Inside aan. Johan steekt van wal: "Ik ben heel teleurgesteld en heel boos. De VVD heeft er een teringzooitje van gemaakt in Nederland. Dan noem ik uiteraard Groningen en de toeslagenaffaire, maar ook de immigratie. Rutte heeft altijd gezegd: 'Ik wil de tijd hebben om dat op te lossen.'
VVD is bang om door te zakken, net zoals CDA en D66
"En nu komen ze met twee partijen die helemaal geen ervaring hebben en nu zien de bui hangen. Want als de VVD nu weer in het kabinet gaat zitten, moeten ze onprettige beslissingen nemen. En onprettige beslissingen kost je zetels. Dus ze zijn natuurlijk bang dat ze doorzakken, net zoals het CDA en D66. Maar ik vind, als je al die jaren zo'n puinhoop van hebt gemaakt, dan ben je moreel verplicht om nu mee te doen om de boel op te lossen. Dit is weer een strategische zet. Daar heeft iemand over nagedacht."
Dilan is een sprekende pop
"Kijk, Dilan is een sprekende pop van de mannetjesmaker achter de schermen. Want zij wil dit helemaal niet. Yesilgöz heeft een blinde ambitie om door te stomen en dat vind ik goed hoor voor zo iemand. Zij had keurig weer minister van Justitie kunnen worden, want dat deed ze uitstekend. Maar ja, zij is nu afhankelijk van de mensen die strategisch denken. Het lost helemaal niets op. Nu laat je het over aan mensen die net beginnen, terwijl ze die ervaring van de VVD zo hard nodig hebben."
VVD steunt het kabinet van winnaars
Dilan zei vandaag het volgende: "Als je kijkt naar de afgelopen dertien jaar en deze uitslag. Dat betekent dat wij een andere rol gaan pakken. En dat betekent in ons geval dat wij niet in het kabinet gaan zitten. Dat betekent tegelijkertijd dat wij de verantwoordelijkheid voelen om een kabinet van winnaars mogelijk te maken. Dus wij zullen het kabinet van winnaars steunen en dat zal in de vorm zijn van gedogen.
Als ik dit geweten had, had ik niet op VVD gestemd
VVD-leden wil wel met PVV in zee
VVD denkt dat er een ongeluk gaat gebeuren
Onder leiding van Henk Kamp is de chaos ontstaan
Johan Derksen: "Maar het treurige is: onder leiding van het erelid Henk Kamp is er een chaos ontstaan. Hij was betrokken bij het de Toeslagenaffaire, hij was betrokken bij Groningen. Die man heeft werkelijk alles fout gedaan.
Raymond Mens vindt dat VVD met PVV moet praten
VVD legt druk bij Pieter Omtzigt
Iedereen houdt zijn kaarten vast
Geert Wilders afhankelijk van VVD
Het ruikt naar chantage
Özcan Akyol: "VVD moet met PVV problemen oplossen"
Volgens Eus verlies je alle draagvlak voor asielzoekers op het moment dat je bewoners overvalt met zoveel asielzoekers in een hotel of op een boot. "Dat is geen beleid, het beleid is totaal failliet", zegt Akyol. Daarom moet de VVD juist wel het gesprek aangaan met Wilder. Om tot een oplossing te komen. "Eerst laat de VVD kabinet-Rutte IV vallen om een paar na-reizigers en dan nu ineens die rare draai."
Johan Derksen: "In iedere talkshow heeft Dilan Yesilgöz doorlopend geroepen dat ze klaar is voor het premierschap. Maar door haar onvolwassen houding van nu, blijkt wel dat ze er helemaal niet klaar voor is. Ze neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor wat haar partij gecreëerd heeft."
Zou VVD ook een gedoogpartij geweest zijn met 10 zetels verlies, maar wel de grootste partij?
Dilan Yesilgöz zegt dat haar partij het over de inhoud wil hebben. Maar Merel Ek vindt dat de actie van de VVD niet strookt met de inhoud. Ze vraagt aan Yesilgöz: "U breekt op iets wat niets met inhoud te maken heeft, namelijk het verlies van tien zetels."
De partijleider reageert daarop: "Ik breek niets, want ik heb de volle bereidheid om ervoor te zorgen dat er een centrumrechts kabinet komt, bestaande uit PVV, NSC en BBB."
Dilan Yesilgöz heeft duidelijk gezegd dat ze niet in het kabinet wil vanwege het verlies van 10 zetels. "Dat is toch niet op de inhoud", houdt Ek vol.
Yesilgöz verklaart: "Voor de partij maken wij onze afweging. Wij zijn dankbaar voor de anderhalf miljoen stemmen. Maar tegelijkertijd zijn wij een derde van de zetels kwijt."
Merel Ek merkt op dat ze die zetels al kwijt was in de campagne. En toen wilde de VVD, met het verlies van de zetels, nog wél regeren. Dilan Yesilgöz reageert daarop dat Ek verschillende situaties vergelijkt. "In de campagne strijdt je ervoor om de grootste partij te worden. "Na de campagne kijk je naar wat de kiezer gezegd heeft."
De journalist wil vragen of de VVD wel meegedaan zou hebben als de partij met het verlies van 10 zetels toch de grootste partij zou zijn. Maar Yesilgöz gaat verder: "De kiezer heeft een duidelijk signaal gegeven. De kiezer zegt dat het niet door moet gaan, zoals het was. Het zou raar zijn als ik zeg dat dat dan voor iedereen geldt, maar niet voor de VVD. Want er zijn 46 zetels op rechts gewonnen. Daarom pakken wij onze verantwoordelijkheid, maar alleen vanuit een andere plek.
Merel Ek probeert het nog een keer: "U wilt er alles aan doen om een rechts kabinet mogelijk te maken. Wat maakt dan het verschil dat u niet in het kabinet zit?"
Yesilgöz antwoordt: "Ik wil graag het automatisme dat de VVD altijd zomaar doorschuift naar het kabinet....Wij zijn geen pluscheplakkers!"
Yesilgöz: 'Wij zijn geen plucheplakkers!"
Partijbijeenkomst over strategische zet VVD
Op woensdagavond 29 november 2023 organiseerde de VVD een partijbijeenkomst. Ruim 350 leden bezochten de bijeenkomst. De VVD-leden noemden het "een bom" toen Yesilgöz afgelopen vrijdag, nog voordat ze met haar collega-fractievoorzitters aan tafel ging, de mededeling deed dat ze geen bewindslieden zal leveren voor het kabinet, schreef NOS.
Begrip voor strategische zet, maar niet uit te leggen aan kiezers
Volgens de VVD'er hebben de liberale kiezers de partij gevraagd om "maximale verantwoordelijkheid, schrijft RTL Nieuws. Als je dat belang centraal stelt en als je wilt dat er een centrumrechts kabinet komt, ga dan met capabele bewindspersonen op het bordes staan", riep de man op. Hij snapt de "politiek-strategische zet" van Yesilgöz, maar hij kan het niet aan de kiezers uitleggen.
Andere aanwezige VVD'ers sloten zich daarbij aan. "We zijn geen partij die tien zetels heeft verloren, maar we zijn de derde partij van het land. Ik en met mij velen snappen er niets van dat de VVD alleen wil gedogen, en niet wil regeren."
Kabinet-Rutte IV klapt op asiel en nu wil VVD niet regeren
Veel voorstanders van volwaardige kabinetsdeelname snappen ook niet dat het kabinet-Rutte IV op asielmigratie is geklapt, en dat de VVD nu niet met een partij een kabinet wil vormen die ook de migratie substantieel naar beneden wil brengen.
Liberale partij werkt niet samen met PVV
Oud-Kamerlid VVD Frans Weisglas riep Yesilgöz en de fractie juist op om niet met PVV in zee te gaan, ook niet als gedoogpartner. Hij zei teleurgesteld te zijn toen na de val van het kabinet eerst VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans en daarna Yesilgöz de deur naar PVV openzette. "Een liberale partij moet in een kabinet niet samenwerken met de PVV", zei Weisglas. De PVV schendt met haar standpunten de rechtsstaat, zei hij.
Weisglas vindt dat de VVD ook een kabinet met de PVV niet moet gedogen. "Dan verbind je je aan een kabinet. Als je niet gedoogt, dan behoud je de vrijheid."
Gedoogconstructie prima zet
Een enkeling vindt de gedoogconstructie een prima zet. "Ik zie tussen de partijen heel veel verschillen. Het is goed dat we daarom niet in een kabinet gaan", zei een van de aanwezigen. "Geef geen millimeter toe", zei een ander VVD-lid. De waterige compromissen van de afgelopen jaren hebben de partij geen goed gedaan, zei de vrouw.
Yesilgöz reageerde fel op het verwijt van een aantal teleurgestelde VVD-leden dat de partij met het huidige standpunt afhaakt. "Wij haken niet af, maar nemen onze verantwoordelijkheid vanuit de Kamer."
Ongehoord Nederland
Politieke spelletjes
Reinette Klever zegt bij Ongehoord Nederland: "Deze zet van de VVD is precies waar de kiezer zo'n hekel aan heeft. De politieke spelletjes, de machtsspelletjes om de poppetjes. Pieter Omtzigt van Nieuw Sociaal Contract heeft zich daar specifiek tegen afgezet en is daarom zo groot geworden."
Meerderheid over rechts
Er is gewoon een meerderheid over rechts, voor de rechtse thema's. De VVD heeft op 7 juli 2023 kabinet-Rutte IV laten vallen op immigratie. De partij heeft een stevige campagne gevoerd op immigratie. Tot twee dagen voor de verkiezingen heeft Yesilgöz gezegd, dat ze de PVV niet uitsluit.
Nu is er een meerderheid! Er is een meerderheid voor dat thema dat zo belangrijk is voor de kiezer en voor de VVD. Die meerderheid is mogelijk middels een coalitie van PVV, NSC, BBB en VVD. Dan is het natuurlijk ontzettend kinderachtig om te zeggen: "Wij doen even niet mee."
Toen de VVD twee of drie zeteltjes hoger stond in de peilingen, wilden ze wel meedoen. Want als de VVD de grootste partij is, is Dilan Yesilgöz de premierskandidaat. Het is totaal ongeloofwaardig.
Pseudo-bescheidenheid
Ronald Sørensen heeft in de Eerste Kamer gezeten voor de PVV. Hij vindt het, net zoals Reinette Klever, kinderachtig van de VVD om niet mee te regeren. "Het is pseudo-bescheidenheid. Want 85% van de achterban van de VVD die willen heel graag samenwerken." Sørensen hoopt dat die VVD'ers hun vingers gaan opsteken. "Want die zien hun carrière nu ineens de mist ingaan", aldus de oud-senator van de PVV.
Oude politiek, terwijl ook VVD nieuwe politiek wil
Het besluit van de VVD om niet te regeren, om niet deel te nemen aan het kabinet is antidemocratisch en manipulatief. Want als de VVD niet meedoet manipuleren ze de democratie en zetten hem naar de hand. Dat is nou precies oude politiek. Terwijl ook de VVD zegt dat ze nieuwe politiek willen.
Reactie plaatsen
Reacties