Partij voor de Dieren: Meer boeren, minder dierenleed

Partij van de Dieren wil de natuur versterken

Esther Ouwehand: "We zullen de natuur moeten versterken. We zullen dingen anders moeten doen en dat besef begon eindelijk een beetje te landen. Boeren, die al jaren op een andere manier willen werken of ook op een andere manier werkten, zijn jarenlang weggehoond. Het dominante systeem van die intensieve landbouw was de maatstaf. En biologische boeren, mochten doen wat ze wilden, maar ze hoorden er niet echt bij. Minister Femke Wiersma van Landbouw heeft deze boeren weggezet als nepperts."

Grote spelers houden het wel vol ten koste van kleine gezinsbedrijven

Mevrouw Vedder van het CDA was destijds bestuurder van het LTO. Zij maakte mee dat na de afschaffing van het melkquotum de politiek het eigenlijk wel prima vond om dat helemaal los te laten. Terwijl er gewaarschuwd werd dat we moesten zorgen voor productieregulering, anders zouden we in de problemen komen.  En dat gebeurde ook. Mevrouw Vedder heeft in het mestdebat al gezegd: 'Ik wil dit nooit meer meemaken, ik wil het er niet nog een keer op laten aankomen.'

Je kan wel hard roepen dat je ervoor de boeren bent. Maar als je hen gevangen houdt in het systeem waar juist alleen de hele grote spelers van profiteren, dan help je de boeren niet. Terwijl alles wat boeren nodig hebben voor de toekomst: schoon water, een gezonde natuur, de biodiversiteit die hen ook helpt om hun gewassen te verbouwen, een gezonde bodem. Als je dat allemaal kapot laat maken, dan ben je er niet voor de boeren. Dan ben je er voor de grote spelers in de agro-industrie en voor de grote cowboys in de landbouwsector. Zij houden dit systeem wel vol. En het gaat allemaal ten koste van de kleinere gezinsbedrijven.

Partij voor de Dieren wil meer boeren in plaats van minder

De Partij voor de Dieren staat voor een gezond platteland met meer natuur. Gezonde bodem, schoon water, schone lucht, meer boeren in plaats van minder. Boeren die de ruimte krijgen voor hun eigen boerenvakmanschap, die samenwerken met de natuur, die meer gezond voedsel voor mensen verbouwen. Wilde planten en dieren die weer de ruimte krijgen. En burgers die niet meer in de stank hoeven te zitten of bang hoeven te zijn voor de gezondheid van hun kinderen door al dat landbouwgif in hun omgeving. En natuurlijk veel en veel minderdierenleed: geen megastallen. Dieren krijgen eindelijk waar ze recht op hebben. We gaan het systeem aanpassen aan wat dieren nodig hebben in plaats van andersom. Maar die wettelijke borging die de Partij voor de Dieren in de Wet dieren heeft weten te regelen, is helaas gesloopt met steun van de PVV.

Bescherm boeren tegen oneerlijke concurrentie

Je moet boeren beschermen tegen oneerlijke concurrentie. En dat is mijn eerste vraag aan de minister: Waarom staat niet in het regeerakkoord dat we niet doorgaan met het Mercosur handelsverdrag? Want dat betekent oneerlijke concurrentie voor Europese en Nederlandse boeren die duurzamer willen werken. De BBB heeft op dit punt altijd aan de kant van de Partij voor de Dieren gestaan. Dus stop die oneerlijke concurrentie.

Stap af van kunstmest en stop met landbouwgif

Afstappen van kunstmest scheelt veel windmolens op zee. die vraag had ik aan nieuw sociaal contract willen stellen. De kunstmestfabriek in Nederland is een enorme energieslurper op kosten van de belastingbetaler. Willen zij bij wijze van spreken de hele Noordzee vol plempen met windmolens? Je zou ook kunnen zeggen: we leren van van biologische boeren. Want die kunnen het prima zonder kunstmest. Dat scheelt windmolens, scheelt kosten. Een gezonde landbouw is ook vrij van landbouwgif. En ik kan niet genoeg benadrukken hoe ernstig landbouwgif is. De kamer heeft jarenlange debatten gevoerd over glyfosaat en over al die andere gifstoffen, waarvan duidelijk is dat er risico's zijn voorde Volksgezondheid. Stop met het gebruik van gevaarlijke gifstoffen in de landbouw en bescherm de natuur, ons drinkwater en de bodem.

Stikstofdoelen 2025 niet haalbaar

Stikstof is het allergrootste probleem waar deze minister een antwoord op zal moeten vinden. En dat gaat niet als ze vasthoudt aan deze aantallen dieren in de veehouderij. En ook haar wet om dierenrechten af te romen gaat onvoldoende resultaat geven. We zien dat het nog erger is met de belasting van ammoniak uit de veehouderij en andere vormen van stikstof. De schade die dat aanricht in de natuur is nog erger dan gedacht. Bijvoorbeeld: meesjes kunnen onvoldoende kalk vinden om eieren te leggen om gezonde jongen voor te brengen. Eiken die sterven door de verzuurde bodem. Het is veel erger dan gedacht. En deze minister schrijft de Kamer doodleuk: 'We gaan de stikstofdoelen voor 2025 niet halen, want dat vraagt te ingrijpende maatregelen. Maar wat ingrijpend is, is dat de natuur, waar we allemaal van afhankelijk zijn, nog verder achteruit gaat. Het is ook gewoon in strijd met het verslechteringverbod in de Vogel en habitat richtlijn We hebben de VVD horen zeggen: 'die doelen voor 2025 staan gewoon.' Dus ik ben heel erg benieuwd of het standpunt van de minister het officiële kabinetsstandpunt is. Want dat zou in strijd zijn met de wet.

Dierenleed in de veeindustrie

Ik heb de minister horen zeggen, voordat ze werd beëdigd, dat dierenleed wat haar betreft vaak wel wat erger werd voorgesteld dan het is. Ja dat is schandalig want het is precies andersom. Het leiden van dieren in de veehouderij wordt wel bewust weggehouden. Terwijl als je dat laat zien, begrijpen mensen heel erg goed dat het alleen maar voordelen heeft om minder dieren te fokken, te stoppen met het dierenleed en daarmee ook de stikstofproblemen op te lossen. En de minister doet het af alsof het erger wordt voorgesteld dan het is. En voorzitter, ik heb u gevraagd om beelden te laten zien, omdat het belangrijk is dat we met zijn allen onder ogen zien hoe dieren moeten lijden. Varkens en biggetjes worden opgesloten in een systeem waarin ze nooit daglicht zien. Eendjes komen nooit buiten en zullen nooit zwemmen. Konijnen in de veehouderij leven in draadgazen kooien met soms een plastic matje ter bescherming van hun voeten. Maar vaak ook niet. Honderdenmiljoenen dieren komen pas buiten als ze op transport worden gezet naar het slachthuis. Varkens worden bedwelmd met CO2 en de dieren worden in een lift geplaatst die afdaalt in een gaskelder. CO2 bedwelming is zeer pijnlijk, de doodstrijd van de varkens kan wel een halve minuut duren.

Voorzitter, ik kan deze woorden wel uitspreken maar het is belangrijk dat deze beelden bekend worden. 80 procent van de Nederlanders wil af van het lijden van dieren in de bio-industrie. Maar als je blijft doen dat het een incident is, dan ontneem je Nederland waardevolle informatie. Daarnaast mis je ook de belangrijke democratische waarde dat Nederlanders niet willen dat we zo met dieren omgaan in Nederland. Wat ik zojuist heb genoemd, is maar een fractie van het lijden van dieren in de veehouder rij. Nog steeds zien we piepjonge kalfjes die vanuit Ierland op transport worden gezet naar Nederland via Frankrijk. Via een verzamelplaats waar ze worden mishandeld. Dat is niet nieuw. Deze beelden zijn jaren geleden ook gemaakt. Dan zegt ook de minister: "Hier schrik ik van. Het is een incident, het moet niet meer gebeuren." Maar het is structureel aan de orde van de dag. We hebben laatst weer beelden gezien van hoe eenden worden gevangen als ze naar de slacht worden getransporteerd. Dat gaat er niet zachtzinnig aan toe. De dieren worden in kratten gepropt. Er wordt met ze gegooid en de minister zegt: "Ja dat zou de sector niet moeten doen." Iedere keer weer de sector, de sector. We hebben hier 20 jaar aan bewijs dat dat niet gaat helpen. Deze minister zal ook een eind moeten maken aan het beloofde verbod op de slacht van hoogzwangere dieren. Als je je ergens voor moet schamen, is dat het wel. Dat je hoogzwangere dieren met hun jong in hun buik naar de slacht stuurt. We vinden het allemaal moreel verwerpelijk, maar het verbod is er nog steeds niet.

Handhaving in de bio-industrie biedt weinig soelaas

En handhaving biedt veel te weinig soelaas. Kan de minister bevestigen dat de NVWA maar op 3,5 procent van de bedrijven komt? En dat er veel veehouderij bedrijven waar de NVWA jarenlang nooit en nooit komt? En dat dat dus betekent dat miljoenen, honderdenmiljoenen dieren zonder toezicht door die bedrijven worden gesleept en in het slachthuis eindigen? Breng de veestapel in overeenstemming met wat je daadwerkelijk kan handhaven.

De Partij voorde Dieren is zeer bezorgd nu het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur in handen is van BBB. En gelukkig zien we dat de Kamer haar niet overal mee weg laat komen. Maar dat we er achteraan moeten rennen en moeten zorgen dat aangenomen moties, waar jarenlang voor is gevochten, worden uitgevoerd, is een heel slecht teken voor de dieren. In mijn tweede termijn zal ik het amendement toelichten dat ik met de heer Grinwis (ChristenUnie, red.) heb ingediend.

Partij voor de Dieren wil gezonde toekomst voor de boeren

Ik wilde nog even memoreren dat het vandaag Wereldvoedseldag is. Het ministerie heet voortaan nu Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Als je voedselzekerheid in je naam hebt staan, dan heb je ook de verantwoordelijkheid om dat waar te maken. En daar hebben wij een plannetje voor. Beëindig het grote aantal dieren in de veehouderij. Maak een einde aan de bio-industrie. Stop met landbouwgif en ga zorgen voor een gezonde toekomst voor de boeren.