Afbeelding Indian Eggdonors via Pixabay

Waarom een wet voor draagmoederschap?

Er wordt al jarenlang om een wet voor draagmoederschap gevraagd. Want nu is het in de wet zó geregeld dat de juridische moeder de vrouw is die de moeder gedragen heeft. Na de geboorte moeten de wensouders een procedure starten en die procedure kan wel een jaar duren. Tot die tijd hebben de wensouders geen zeggenschap over het kind en kunnen ze ook geen medische beslissingen nemen. 

De nieuwe wet regelt dat de draagmoeder voor de geboorte het ouderschap aan de wensouders kan overdragen.

WetsvoorstelWet kind, draagmoederschap en afstamming

Het wetsvoorstel introduceert:

• een regeling voor toekenning van ouderschap na draagmoederschap binnen Nederland en
• een regeling voor de erkenning van ouderschap na draagmoederschap uit het buitenland.

Doel van de wet:

• het bieden van een betere bescherming van het kind, de draagmoeder en de wensouders

In samenhang hiermee worden ook voorgesteld:

• het wensouderschapsverlof en enige strafbaarstellingen 
• versterken van het recht op afstammingsinformatie 
• de mogelijkheden tot beëindiging van het ouderschap te verruimen
• de termijnen voor de ontkenning van het ouderschap of
• de vernietiging van de erkenning te schrappen
• en de bescherming van minderjarige ouders te versterken[1]

Wat vindt de ChristenUnie

De ChristenUnie denkt daar heel anders over. Fractievoorzitter Mirjam Bikker vindt dat:

• Nederland het draagmoederschap niet moet normaliseren.
• "Bij interlandelijke adoptie is gebleken dat het belang van het kind en de onzichtbare biologische moeder heel snel uit beeld raakt."
• draagmoederschap leidt tot een perverse en commerciële prikkel voor met name kwetsbare vrouwen, dat kan leiden tot uitbuiting
• er mogelijk negatieve gevolgen zijn voor de psychosociale ontwikkeling van het kind als het bij de geboorte gescheiden wordt van de biologische moeder

Dat homostellen dan geen kinderen meer kunnen krijgen, vindt ze verdrietig. "Iedereen wil graag een kind zien opgroeien. Maar niemand heeft recht op het krijgen van een kind", zegt ze[2]

Een expert aan het woord

Mirella Peereboom - van Drunick, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, komt dit jaar met een proefschrift over het wetsvoorstel. Ze zegt:

• het is een risico dat kwetsbare vrouwen tegen betaling kinderen gaan dragen voor Nederlandse wensouders
• met de nieuwe wet is het niet meer nodig dat een Nederlandse rechter naar de procedure kijkt
• het is dan moeilijker controleerbaar of de procedures zorgvuldig tot stand zijn gekomen
• en moeilijker uit te sluiten of het om uitbuiting gaat.
• met de nieuwe wet kan een draagmoeder zich actief mag aanbieden
• en wensouders mogen actief naar een draagmoeder zoeken. Nu mag dat niet expliciet omdat commercieel draagmoederschap is verboden. De wet moet ook gaan gelden voor wensouders die een draagmoeder vinden in het buitenland.

Tot slot zegt ze: "Betalen voor draagmoederschap is verboden in Nederland, maar in het buitenland accepteren we het straks wel. Wensouders krijgen dus vrij baan om commerciële trajecten in bijvoorbeeld de VS aan te gaan. Nederland gaat dan niet na of er sprake is van uitbuiting[2]."

Op 12 september 2023 stemt de Kamer over de lijst met controversiële onderwerpen.