Klimaat: standpunten politieke partijen over klimaat

Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Maar hoe moet Nederland hiermee omgaan? Moeten we strengere klimaatmaatregelen nemen, of juist een realistischer tempo aanhouden? En welke rol spelen kernenergie, windmolens en subsidies voor verduurzaming?

Elke politieke partij heeft een eigen visie op klimaatbeleid. Sommige partijen zetten vol in op duurzame energie en CO₂-reductie, terwijl anderen meer aandacht vragen voor de betaalbaarheid en haalbaarheid van maatregelen. Op deze pagina vind je een overzicht van de klimaatstandpunten van de verschillende partijen, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken bij de verkiezingen.

BBB pleit voor haalbaar en betaalbaar klimaatbeleid

Tijdens het begrotingsdebat over Klimaat en Groene Groei (K&GG) heeft Henk Vermeer namens de BoerBurgerBeweging (BBB) gepleit voor een realistisch klimaatbeleid dat zowel haalbaar als betaalbaar is. Volgens Vermeer moet de koers worden bijgesteld om het draagvlak onder burgers, boeren en ondernemers te behouden.

Geen windmolens op land

BBB is voorstander van energiebronnen zoals kernenergie en groene waterstof en wil af van nieuwe windmolens op land. Volgens Vermeer veroorzaken deze te veel overlast en gezondheidsproblemen voor omwonenden. Hij verwees naar het rapport Het Windmolendrama, waarin de negatieve effecten van windturbines worden benoemd.

Betere netcapaciteit voor bedrijven

Veel bedrijven die willen verduurzamen lopen tegen problemen aan door een overbelast elektriciteitsnet. BBB wil dat bedrijven zoals brouwerij Gulpener en snoepfabrikant RedBand, die al stappen zetten in verduurzaming, voorrang krijgen op het net.

Energie-onafhankelijkheid en subgrids

Vermeer benadrukte het belang van energie-onafhankelijkheid en stelde voor om subgrids te onderzoeken, een systeem dat in Oekraïne wordt gebruikt om lokale energievoorzieningen stabiel te houden. Dit zou in Nederland kunnen helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen, vooral in stedelijke gebieden en voor vitale infrastructuur.

Volgens BBB moet verduurzaming hand in hand gaan met economische stabiliteit. Vermeer sloot af met de woorden: “Zo bouwen we aan een toekomst waarin duurzaamheid en economische stabiliteit samengaan. Zo wordt elke dag BBBeter.”

CDA: Snel duidelijk en betrouwbaar stikstofbeleid nodig

Alle sectoren moeten een evenredige bijdrage leveren aan het oplossen van de stikstofproblematiek: luchtvaart, verkeer, scheepvaart, industrie en landbouw. In de landbouw kiezen we onder leiding van de sector en de provincies voor een gebiedsgerichte aanpak van innovatie, optimalisatie, agrarisch natuurbeheer, extensivering of in het uiterste geval verplaatsing, daarbij rekening houdend met het natuurlijk verloop in de sector. 
Het streefjaar voor stikstof blijft op 2035 staan en de onwerkbare kritische depositiewaarde wordt zowel in de stikstofwet als in de praktijk vervangen door een werkbaar en juridisch houdbaar alternatief, gebaseerd op de staat van instandhouding van natuur conform de Europese richtlijnen (zoals de Vogel- en Habitatrichtlijn). Voor de integrale vergunningverlening aan bedrijven is gemeten emissie aan de bron leidend, niet de modelmatig vastgestelde depositie en/of emissie. 

D66: ambitieuze stikstofreductie en natuurherstel

De stikstofproblematiek heeft Nederland in een impasse gebracht. Woningbouw, infrastructuur en de energietransitie zijn vertraagd, wat leidt tot frustratie bij woningzoekenden en onzekerheid in de agrarische sector. Tegelijkertijd verslechtert de staat van de natuur. Politieke partijen hebben verschillende oplossingen en prioriteiten om deze crisis aan te pakken.

D66 pleit voor een daadkrachtige aanpak en wil de stikstofuitstoot halveren in 2030. Het herstel van natuur en biodiversiteit staat daarbij centraal. Dit betekent niet alleen het verminderen van uitstoot, maar ook investeren in nieuwe natuurgebieden en het beschermen van bedreigde soorten.

Agrarische sector en voedseltransitie

Volgens D66 is de agrarische sector cruciaal in de stikstofaanpak. De partij wil een bredere voedselvisie waarin boeren, supermarkten en consumenten samenwerken om duurzamer te produceren en te consumeren. D66 streeft naar stimulerende maatregelen en investeringen die perspectief bieden voor de landbouwsector.

Industrie en mobiliteit

Ook de industrie moet bijdragen aan de reductie van stikstofuitstoot. D66 wil strengere emissienormen en innovatie stimuleren. In de mobiliteitssector blijft de maximumsnelheid 100 km/uur, wordt Lelystad Airport niet geopend en zet de partij in op elektrische voertuigen.

De verdeling van schaarse ruimte

D66 erkent dat ruimtegebruik in Nederland een ingewikkelde balans vraagt tussen wonen, mobiliteit, natuur en landbouw. De partij pleit voor duidelijke keuzes om milieuproblemen, klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit te voorkomen.

Deze samenvatting geeft inzicht in hoe D66 de stikstofcrisis wil aanpakken. Andere partijen hebben eigen standpunten en oplossingen, wat de verkiezingen een belangrijk moment maakt voor de toekomst van stikstofbeleid in Nederland.

JA21: Speel in op de gevolgen van klimaatverandering

GroenLinks-PvdA:

Timmermans benadrukte het belang van een gezonde natuur voor een duurzame landbouw. "Duurzaam boeren kan alleen in een gezonde natuur, en onze natuur is niet gezond," aldus de Eurocommissaris

In een boeiende discussie tussen Frans Timmermans (GroenLinks-PVDA) en Joost Eerdmans (JA21) werden verschillende standpunten over klimaatbeleid en energievoorziening besproken. Eerdmans uitte zijn zorgen over de hoge kosten van klimaatmaatregelen, zoals de Green Deal van Timmermans, en betwijfelde de effectiviteit van deze investeringen. Hij stelde dat de kosten van de maatregelen, zoals het verplicht gasloos maken van huizen, niet in verhouding stonden tot de beperkte klimaatwinst die Nederland zou behalen.

Timmermans antwoordde dat de klimaatinvesteringen wel degelijk effect hebben, zoals blijkt uit de afgenomen temperatuurstijging wereldwijd van 3,5 naar 2,4 graden Celsius. Hij benadrukte dat het noodzakelijk is om verder te gaan om onder de 2 graden, en bij voorkeur 1,5 graden, te blijven. Wat betreft de kosten van niets doen, wees Timmermans op de hoge kosten van de gevolgen van klimaatverandering, zoals de stijgende zeespiegel en de schade aan de natuur, wat rechtstreeks invloed heeft op de gezondheid van mensen.

Het gesprek ging verder over kernenergie. Eerdmans pleitte voor het gebruik van kernenergie als een schone en veilige oplossing voor Nederland, terwijl Timmermans kernenergie niet zag als een haalbare oplossing, vanwege de ondiepe zee voor de kust van Nederland en de mogelijkheid om sneller veel meer energie te genereren met windenergie. De discussie ging ook over de tijd die nodig is om een kerncentrale te bouwen, waarbij Eerdmans betoogde dat de steun voor kernenergie groot is in Zeeland, maar Timmermans benadrukte dat het proces van kernenergieopwekking te lang zou duren.

Tot slot werden er zorgen geuit over de afweging tussen energietransitie en de economische impact, waarbij Eerdmans waarschuwde dat er te veel druk wordt gelegd op de Nederlandse samenleving zonder voldoende resultaat. Timmermans was van mening dat een gedegen aanpak van klimaatverandering noodzakelijk is, ondanks de kosten, om toekomstige schade te voorkomen.

SGP over stikstof: hervorming van het beleid noodzakelijk

De SGP pleit voor een andere aanpak van het stikstofbeleid. Volgens de partij leidt de huidige strenge regelgeving tot onnodige juridische en bestuurlijke problemen. De stikstofcrisis moet volgens de SGP niet alleen bekeken worden vanuit uitstoot en neerslag (depositie), maar ook vanuit de lokale situatie van de natuur en de mogelijkheden voor economisch behoud.

Realistisch stikstofbeleid nodig

Nederland is dichtbevolkt en heeft zowel een vruchtbare landbouwgrond als kwetsbare natuur. Het strikte Natura 2000-beleid botst volgens de SGP met economische activiteiten en mobiliteit. De partij wil een realistischer beschermingsbeleid, waarin emissiereductie en goed natuurbeheer centraal staan. Dit moet leiden tot een evenwicht tussen natuurbehoud en economische ontwikkeling.

Afschaffing van kritische depositiewaarden

De SGP wil af van het sturen op landelijk vastgestelde kritische depositiewaarden. In plaats daarvan moeten er lokale depositiestreefwaarden komen, gebaseerd op bodemanalyses en de daadwerkelijke staat van de natuur. Daarnaast vindt de partij dat emissie- en depositiereductie wel belangrijk zijn, maar niet wettelijk vastgelegd hoeven te worden.

Toekomst voor boeren en innovatie

De SGP vindt dat boeren niet de dupe mogen worden van het stikstofbeleid. Daarom wil de partij:

• Geen gedwongen opkoop van boerenbedrijven of afname van vergunningen.
• Meer geld voor emissiereductie op het boerenerf in plaats van sanering.
• Investeringen in innovatieve technieken zoals stikstofkrakers en emissiearme stalsystemen.
• Mogelijkheden voor bedrijfsverplaatsing bij stikstofgevoelige natuurgebieden.

Alternatieve aanpak voor stikstofreductie

De SGP pleit voor een systeem waarin boeren worden beloond voor lagere stikstofuitstoot via een afrekenbare stoffenbalans. Daarnaast stelt de partij een belasting op stikstofuitstoot voor de industrie voor.

Herziening stikstofmodellen en legalisering PAS-knelgevallen

De huidige stikstofrekenmodellen moeten volgens de SGP worden aangepast. Kleine stikstofneerslagen hebben in de praktijk geen grote gevolgen voor de natuur en moeten daarom niet tot extra regels leiden. Ook moeten boeren die door de PAS-regels (Programmatische Aanpak Stikstof) in de problemen zijn gekomen, met voorrang worden gelegaliseerd.

Met deze voorstellen wil de SGP een stikstofbeleid dat beter aansluit bij de praktijk en zorgt voor zowel natuurbehoud als economische ruimte.

Volt over stikstof: Europese samenwerking en duurzame oplossingen