Op de derde dinsdag van september is het in Nederland Prinsjesdag. Het is een dag van tradities: de koning rijdt met de glazen koets door Den Haag. De koning leest de Troonrede voor, de minister van Financiën overhandigt het koffertje aan de Tweede Kamer en natuurlijk zijn de hoedjes ook niet onbesproken. Maar wat gebeurt er nu echt op Prinsjesdag?
Afbeelding Von Toni - originally posted to Flickr as the dutch royal family loves me!, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6512699
Wat is Prinsjesdag?
Op Prinsjesdag is de feestelijke opening van het nieuwe parlementaire jaar.
Wat gebeurt er op de derde dinsdag van september
- de tocht met de Glazen Koets door Den Haag
- de plannen voor het komende jaar worden gepresenteerd
- het staatshoofd, in 2023 koning Willem-Alexander, leest de troonrede voor aan de genodigden
- na de troonrede gaat de minister van Financiën met zijn of haar ‘koffertje’ naar de Tweede Kamer om daar de Miljoenennota en de Rijksbegroting voor het komende jaar te overhandigen aan de voorzitter
- tijdens de algemene politieke beschouwingen die daarop volgen bespreekt de Tweede Kamer deze begroting
De troonrede
- het hoofd van de regering (de koning) spreekt de troonrede uit. Daarin staan:
- de beschouwingen over het afgelopen jaar
- de plannen van de regering voor de komende periode
Rijksbegroting en Miljoenennota
- in de Rijksbegroting staan alle verwachte inkomsten en uitgaven van de overheid
- de Miljoenennota geeft een toelichting op de plannen en informatie over de economische en financiële situatie van het land
Geschiedenis Prinsjesdag
De eerste troonrede werd voorgelezen op 2 mei 1814, na de bekrachtiging van de Grondwet, door koning Willem I. Vanaf 1887 valt Prinsjesdag op de derde dinsdag van september.
Tradities Prinsjesdag
- de tocht met de Gouden Koets sinds 1903; vanaf 2016 met de Glazen Koets door Den Haag
- sinds 1814 wordt de troonrede voorgelezen
- balkonscène: leden van het Koninklijk Huis verschijnen op het balkon van Paleis Noordeinde
- het "koffertje" wordt sinds 1946 overgedragen
- sinds 1930 draagt de opening van het parlementaire jaar de naam "Prinsjesdag"
- chique kleding
- een deftige ceremonie
- en natuurlijk de hoedjes
De traditie van de hoedjes
Erica Terpstra, toenmalig Kamerlid van de VVD, is de hoedjestraditie in 1977 begonnen. Zij vond het jammer dat de vrouwen opgaan in de grijze massa en wil ter ere van koningin Juliana ook een hoed dragen. “Als je in Den Haag op Prinsjesdag geen hoed draagt, wanneer dan wél?” Sindsdien is de hoedenparade van de genodigden het meest besproken onderdeel van Prinsjesdag.
Bronnen:
https://npokennis.nl/longread/7874/wat-gebeurt-er-eigenlijk-allemaal-op-prinsjesdag?at_medium=email&at_emailtype=retention&at_campaign=nieuwsbrief-16-september-2023
https://nl.wikipedia.org/wiki/Balkonsc%C3%A8ne