Omgangsregeling voor grootouders

Grootouders hebben het recht om hun kleinkinderen te zien, maar dit wordt na een scheiding bij bijvoorbeeld hun kinderen tegengehouden of moeilijk gemaakt. Het is nu al mogelijk om via de rechter een omgangsregeling te krijgen, maar daarvoor is bewijslast nodig. In de rechtspraak is het uitgangspunt nu dat de grootouders zelf eerst moeten bewijzen dat ze meer dan het gebruikelijke contact met het kleinkind hebben, voordat ze überhaupt in aanmerking komen voor de rechtelijke toets van de omgangsregeling. Een dagje oppassen of bezoek is daarvoor niet genoeg. Deze drempel is erg hoog ten opzichte van de landen om ons heen. Dankzij deze wet wordt die drempel nu verlaagd en in lijn gebracht met omliggende landen. 

Definities

De wet doet recht aan de belangrijke positie die grootouders kunnen hebben in het leven van hun kleinkinderen, constateert Kamerlid Harmen Krul (CDA). Wel vraagt hij zich af wat er precies wordt verstaan onder "nauwe persoonlijke betrekking", omdat dit begrip niet in de wet zelf staat omschreven. En hoe wordt dat dan bepaald, vraagt Kamerlid Nicolien van Vroonhoven (NSC) zich af: is "normaal contact" niet al genoeg?

Belang van het kind staat voorop

Verschillende factoren zoals de aard en regelmaat van het contact spelen een rol, reageert Weerwind. Maar een harde definitie van het begrip geeft de rechter onvoldoende flexibiliteit. Het belang van het kind blijft bij het vormgeven van een omgangsregeling vooropstaan.

De rechter kan de omgang ontzeggen als deze in strijd is met zwaarwegende belangen, zoals ernstig nadeel voor de geestelijke of lichamelijke ontwikkeling van het kind. Dat zijn brede gronden, vindt Michiel van Nispen (SP). Maar brede definities geven een rechter ook flexibiliteit, oordeelt Helder (BBB). Weerwind sluit zich daarbij aan: de rechter kan hierdoor beter maatwerk toepassen.

Juridische rompslomp

Als meer verzoeken tot omgang ontvankelijk worden verklaard, moet de rechter ook vaker toetsen of een omgangsregeling in het belang is van het kind. Gaat dit niet leiden tot veel meer juridische rompslomp, wil Diederik van Dijk (SGP) weten. Ellian (VVD) is bang dat conflicten die bij de rechter eindigen de problemen voor het kind alleen maar groter kunnen maken.

Goede afspraken over omgang met kind

Weerwind ziet het liefst dat ouders zelf goede afspraken maken over de omgang met het kind. Mediation of bemiddeling kan daarbij helpen. Soms is een oordeel van de rechter echter nodig om een conflict te beëindigen.

Kindgesprek

Een rechter kan kinderen jonger dan 18 jaar uitnodigen voor een gesprek, zodat ze zelf kunnen vertellen wat ze van de situatie vinden. De wet regelt nu dat kinderen vanaf 12 jaar zo'n gesprek kunnen krijgen. Marina Vondeling (PVV) wil daar 8 jaar van maken. De uitkomst van zo’n kindgesprek moet zwaar wegen, benadrukt Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA), zeker bij een scheiding van de ouders.

Bij sommige rechtbanken worden kinderen vanaf 8 jaar al uitgenodigd voor een kindgesprek, antwoordt Weerwind. Maar als de grens officieel wordt verlaagd naar 8 jaar, heeft dat ook financiële consequenties. Hij gaat erover in gesprek met de rechtspraak.

Harmen Krul: "Een goede omgangsregeling is een stap dichterbij"

CDA Tweede Kamerlid Harmen: "Ik ben erg blij dat deze wet is aangenomen. Veel van mijn voorgangers zijn hier mee bezig geweest en nu is het werk in de Tweede Kamer hiervoor afgerond. Ik ben blij dat we hiermee grootouders kunnen helpen. Dat een gang naar de rechter nodig is, is natuurlijk al pijnlijk. Door het invoeren van deze drempelverlaging is een goede omgangsregeling in ieder geval een stap dichterbij". [bron]

Bronvermelding: De afbeeldingen in dit artikel zijn afkomstig van tweedekamer.nl