Het heeft zes jaar geduurd, maar er komen nieuwe Europese regels voor asiel en migratie. Migranten krijgen volgens het akkoord vanaf 2026 aan de buitengrenzen van de EU te horen of ze naar binnen mogen. De regels maken deel uit van een groter pakket dat in 2020 is voorgesteld door de Europese Commissie als reactie op de migratieproblemen in de EU. Deze migratiepact is gesloten op 20 december 2023. Lost dit akkoord de asielcrisis op?
Hoe lost Europa de asielcrisis op?
Dat Nederland en andere Europese landen problemen hebben met de hoge instroom van asielzoekers is geen nieuws. In Nederland wordt er daarom gesproken over een opt-out. Dat wil zeggen dat Nederland liever een eigen asielbeleid bepaalt. Denemarken heeft ook een zo'n eigen asielbeleid. Joost Eerdmans van JA21 verwees in een debat met Volt en SP voor de Tweede Kamerverkiezingen 2023 ook naar het asielbeleid van Denemarken.
Motie Opt-out voor asiel en migratie
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Vergaderjaar 2023–2024
21 501-20 Europese Raad
Nr. 1997 MOTIE VAN HET LID VELDKAMP C.S.
Voorgesteld 12 december 2023
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat het Europees parlement op 22 november een resolutie heeft aangenomen die een vergaande verdragswijziging voorstelt;
overwegende dat de EU komende tijd in kaart zal brengen welke gevolgen uitbreiding van de EU zal moeten hebben op onder andere institutioneel gebied;
verzoekt het kabinet om bij de Europese Raad in te brengen dat Nederland bij verdragswijziging met zekerheid zal inbrengen dat een clausule wordt ingebouwd waarmee een opt-out voor EU-afspraken op het gebied van asiel en migratie mogelijk wordt, en daarover terug te koppelen,
en gaat over tot de orde van de dag.
Casper Veldkamp (NSC, red.)
Gijs Tuinman (BBB, red.)
Emiel van Dijk (PVV, red.)
Thom van Campen (VVD, red.)
Wat betekent de motie?
De resolutie die bedoeld wordt in de motie gaat over de toetreding van Oekraïne en Moldavië tot de Europese Unie.
Als de landen kunnen toetreden tot de Europese Unie zal het verdrag gewijzigd worden.
De politieke partijen NSC, BBB, PVV en VVD stellen voor om bij de wijziging meteen een clausule voor een opt-out in te bouwen. Dat wil zeggen dat Nederland de mogelijkheid heeft om een eigen asielbeleid te voeren.
De meerderheid van de Tweede Kamer heeft met 95 stemmen voor de motie gestemd.
Asielcrisis: Hoe lost EU asielcrisis op?
Flitsprocedure
Een van de belangrijkste punten in het migratiepact van 20 december 2023 is een snellere screening van migranten. Om ervoor te zorgen dat die systemen minder chaotisch verlopen, is het zogenoemde zevendaagse screeningsproces in het leven geroepen.
Tijdens de procedure worden er vingerafdrukken en gezichtsopnames gemaakt, die worden verzameld in een EU-database. Alle lidstaten krijgen toegang tot deze database en kunnen controleren of een asielzoeker niet in meerdere EU-landen asiel heeft aangevraagd.
Daarnaast verandert de grensprocedure. Die geldt straks voor alle asielzoekers die aankomen bij buitengrenzen. Migranten uit relatief 'veilige' landen, zoals Marokko, Algerije of Bangladesh, komen in een versneld proces terecht.
De bedoeling is dat de procedure maximaal negen maanden duurt en de migranten worden tussentijds vastgezet in speciale centra met beperkte bewegingsvrijheid. Als blijkt dat de asielzoekers geen recht hebben op asiel, worden ze teruggestuurd.
Verdere details moeten nog bekend gemaakt worden, maar het lijkt erop dat alleenreizende minderjarigen worden uitgesloten van de grensprocedure en gezinnen met minderjarigen prioriteit krijgen.
Erkende vluchtelingen komen terecht in de normale procedure. Het idee is dat kansrijke asielzoekers zo sneller geholpen kunnen worden en de asiel- en opvangsystemen minder snel vastlopen.
Asielzoekers overnemen of betalen
Waar aankomstlanden eerst verplicht waren om een asielprocedure te starten voor een migrant, mogen EU-landen nu kiezen: betalen of overnemen. Lidstaten staan voor de keuze om asielzoekers over te nemen van landen zoals Italië en Griekenland, waar de instroom hoog is, of een bedrag te betalen van 20.000 euro per niet-overgenomen asielzoeker.
Het doel hiermee is om landen financieel te compenseren voor de vele asielzoekers die zij opvangen. In de praktijk moet nog blijken of dit genoeg zal zijn; het land waar een migrant aankomt, blijft verantwoordelijk voor het regelen van asiel. Hoeveel migranten een land moet opvangen, wordt bepaald door een rekensom. Dit verschilt per lidstaat.
Nu het parlement en de lidstaten het eens zijn over het migratiepact, moet er alleen nog formeel gestemd worden in het Europees Parlement en de Raad van Ministers. Over twee jaar zou de wet in moeten gaan.
Tunesiëdeal
Op 16 juli 2023 heeft demissionair minister-president Mark Rutte met de Italiaanse president Meloni de Tunesiëdeal gesloten. Helaas is er met die deal nog geen concreet resultaat geboekt.
Bronnen:
NOS.nl
tweedekamer.nl
wnl.nl
Reactie plaatsen
Reacties